BLog Du Lịch Một trang web mới sử dụng WordPress
Trong bài viết trước về lễ Melasti, những chuỗi ngày thanh tẩy với nước của người dân theo đạo Hindu ở Bali, nghi lễ đầy màu sắc và thiêng liêng. Tiếp nối ngay sau đó, chính là nghi lễ Ngrupuk (hay còn gọi là lễ rước Ogoh-ogoh, nghĩa là ‘quái vật’. Đây chính là lễ vào đêm đón năm mới, Nyepi Day.
Nội Dung Bài Viết
Nghi lễ Ngrupuk
Ogoh-Ogoh là gì?
Những con quái vật to lớn với hình thù đáng sợ. Đó chính là “Ogoh-ogoh”. Theo người dân địa phương thì Ogoh-ogoh bắt nguồn từ cách đọc từ “ogah-ogah”- mang nghĩa là “lắc mạnh” trong tiếng Bali, diễn tả đúng nghĩa đen về nghi thức của họ khi rước các quái vật đi diễu hành khắp đường phố.
Các “ogoh ogoh” thường được tạo ra theo hình dáng của “Buhta Kala” chính là các ác thần, Rakshasa (tiếng Việt của mình là “La Sát”, hay những loài vật quấy nhiễu cuộc sống con người. Ngoài ra, đôi khi người ta còn lấy hình tượng của các quái vật trong truyền thuyết như rồng, điểu Garuda hay các vị thần trong tôn giáo Hindu. Bọn mình còn thấy vài làng xây tượng thần voi Ganesha, con trai thần Shiva. Người ta tin rằng, tất cả những điều xấu xa sẽ được hút hết vào trong các Ogoh-ogoh, để trả lại sự tinh khiết cho toàn bộ đảo Bali này.
Hằng năm, trước ngày năm mới khoảng 1-2 tháng, mỗi làng đều phải lên ý tưởng và cùng nhau làm ra những con “ogoh-ogoh” bằng bột giấy, tre và những vật liệu nhẹ để có thể dễ dàng di chuyển. Qui mô sẽ tùy vào kinh phí của từng làng. Có làng làm con bé xíu, có làng dựng tượng to đến mấy tầng lầu. Không bất ngờ khi có những quái vật lên tới $1000 tổng chi phí, bao gồm tiền trợ cấp ăn uống cho những người tham gia thực hiện.
Sự tích kể rằng, “thế kỉ thứ 16, một cuộc di cư lớn của người dân từ phía Bắc tới Bali đã diễn ra. Nhà vua và hoàng tộc khi đi tránh bạo loạn đã xuôi về hòn đảo này, mang theo tuỳ tùng là những nhà tu hành và các hoạ sĩ. Vì vậy, dân Bali luôn tự hào rằng họ thuộc một trong ba dòng dõi: quý tộc, bậc chân tu hay là nghệ sĩ”. Hổng biết đúng hông nhưng bọn mình đã làm 1 vòng bali ở Depansar, Tabanan và Ubud để “săn” Ogoh-ogoh, thật sự nể phục phong thái, tài năng và tín ngưỡng của các bạn Bali. Nếu có dịp quay lại Bali, bọn mình hứa sẽ đi thật sớm để xin tham gia dựng tượng chung với mọi người.
Lễ diễu hành Ngrupuk – rước Ogoh-ogoh
Như đã nói bên trên, lễ diễu hành sẽ diễn ra vào đêm giao thừa. Địa điểm lớn nhất là ở Depansar và Ubud – trung tâm nghệ thuật của Bali được tố chức rất trọng thể. Lần này bọn mình tham gia ở Ubud. Lần tới sẽ đi thử Depansar vì đây nơi đây mới là “gốc” của lễ hội này.
Người ta còn tổ chức cuộc thi giữa các Banjar (các làng) với nhau để chọn ra những con Ogoh-ogoh đẹp nhất với màn trình diễn ấn tượng nhất để biểu diễn trong đêm Ngrupuk.
Vào khoảng 7h tối khi trời bắt đầu tắt nắng, tiếng kèn tiếng trống, tiếng cồng tiếng chiêng dồn dập vang lên, những con Ogoh-Ogoh sẽ được rước vào trung tâm Ubud, băng qua chợ Ubud, tới ngã tư “Cung điện Ubud” và rẽ về tập trung tại sân bóng Ubud. Rồi từ sân bóng này, lần lượt sẽ được diễu hành đến lại ngã tư cung điện và trình diễn.
Các bạn lưu ý chỉ cần đứng ngay ngã tư chọn cho mình một chỗ thật tốt để quan sát là được. Nhưng nếu có trẻ em đi cùng phải cực kỳ để ý canh chừng. Mỗi banjars mang đến một hoạt cảnh về câu chuyện của chính những Ogoh-ogoh mà họ làm ra. Mặc dù không hiểu ngôn ngữ, nhưng coi rất thú vị các bạn ạ. Tụi mình không thể nào rời mắt khỏi những cử chỉ, điệu bộ của các diễn viên và lắng nghe giai điệu những câu hát từ các em thiếu nhi. Đa số các làng trình diễn thường biểu hiện hai thứ lực Thiện và Ác. Các Ogoh-ogoh hoà với ánh sáng, khói có khi là lửa, âm thanh dữ dội từ những thanh niên khiêng tượng mỗi lần nâng lên và xoay vòng tại ngã tư. Chúng đánh nhau quyết liệt, khán giả reo hò. Có làng sung mãn “lắc” ogoh ogoh” mạnh đến bay cả đầu. Rồi tung hô cho các thiện đã thắng cái ác, mang lại hòa bình cho người dân.
Không khí nhộn nhịp, thiêng liêng kéo dài đến tận nửa đêm. Các “ogoh-ogoh” sẽ được mang về làng, theo đúng tục lệ họ sẽ đốt chúng để tiêu diệt những linh hồn xấu xa ra khỏi cuộc sống của những người Bali hiền lành. Nhưng ngày nay, người ta sẽ giữ các tượng này lại, để trang trí hoặc để bán vì giá thành làm ra khá cao. Có tin đồn rằng đạo diễn người Mỹ gốc Canada, James Cameron đã tham gia lễ hội và mua rất nhiều tượng Ogoh-ogoh về để sử dụng, và để tạo cảm hứng cho các nhân vật “Avatar” nổi tiếng của ông.
Nyepi – “Ngày im lặng.”
Nyepi là gì?
“Nyepi” hay còn gọi là Saka New Year của người theo đạo Hindu ở Bali, ngày toàn bộ Bali “ăn nhẹ, nói khẽ và cười duyên”. Tất cả mọi người không được phép ra khỏi nhà, cấm sử dụng điện, phương tiện giao thông và các hoạt động giải trí khác. Áp dụng cho tất cả, bao gồm cả khách du lịch!
Theo tục lệ, đây là ngày người dân Bali suy nghĩ về những gì đã xảy ra trong một năm vừa qua. Thiền định là hoạt động chính của 24 giờ Nyepi. Sau đêm giao thừa Ngrupuk, như bọn mình đã kể trên, người ta sẽ mang đốt những tượng “ogoh-ogoh” để diệt các linh hồn xấu xa, tuy nhiên người ta tin rằng chúng vẫn sẽ không chết đi hoàn toàn, mà sẽ quay trở lại làng vào ngày đầu năm mới. Chính vì vậy, người dân sẽ không ra khỏi nhà, cũng không được gây tiếng ồn, và sử dụng các thiết bị điện. Khi ác thần đến, nó không tìm thấy một sự sống nào trong làng, sẽ nghĩ rằng đây là một ngôi làng chết mà bay đi nơi khác.
Những điều cần lưu ý:
Nếu các bạn đến tham dự lễ hội ở Bali vào đúng ngày này, phải lưu ý những điều “KHÔNG” sau đây trong vòng 24 giờ (6h sáng ngày Nyepi cho đến 6h sáng ngày tiếp theo:
- KHÔNG ra đường. Toàn bộ người dân và khách du lịch đều phải TUYỆT ĐỐI tuân thủ yêu cầu này. Các bạn không thể check out khách sạn trong ngày hôm đó. Pecalang (cảnh sát công đống) sẽ ra đường và kiểm tra thường xuyên. Sẽ có khách sạn hay resort ở khu vực xa trung tâm một chút sẽ cho phép bạn đi lại bình thường xung quanh, và sử dụng hồ bơi (như homestay mình ở ngay giữa cánh đồng, nên mình vẫn đi lại được thoải mái, miễn không ra đường lớn). Các bạn nên kiểm tra trước khi đến.
- KHÔNG gây ồn. Kể cả khi bạn ở trong khách sạn, các bạn cũng không được đùa giỡn quá lớn tiếng. Hay chạy nhảy trong khuôn viên khách sạn.
-
KHÔNG cửa hàng hay nhà hàng nào mở cửa trong ngày này cả, kể cả trong khách sạn, mọi thứ đều phục vụ hoàn toàn cơ bản, hoặc thậm chí cũng không phục vụ ăn uống. Các bạn cũng phải kiểm tra trước và tự trang bị. Lưu ý cửa hàng tiện lợi trong ngày giao thừa sẽ rất đông và đóng cửa vào 10 giờ tối, các bạn nên mua trước đó.
- KHÔNG phương tiện đi lại. Kể cả sân bay cũng sẽ đóng cửa 24 tiếng. Không một động cơ nào được hoạt động trên toàn bộ đảo Bali và các đảo trực thuộc Bali, như Nusa Pendia.
- KHÔNG Internet. Trước hết 3G và 4G sẽ bị chặn bởi chính phủ. Còn wifi có hay không thì tùy khách sạn/ khu vực bạn ở. Như nơi bọn mình ở là hoàn toàn không có bất cứ mạng mẽo gì cả!
Kinh nghiệm để “sống sót” trong 24 tiếng “bị giam lõng”
Trước hết, dĩ nhiên nếu các bạn không muốn “bị giam lõng” thì hãy bỏ qua suy nghĩ “bị giam lõng”. Cứ xem như đây là một sự tôn trọng văn hóa, “nhập gia thì tùy tục”, và tận hưởng “yêu cầu” này theo cách tốt nhất có thể.
- Các bạn có thể “ngủ”: những chuyến bay dài, hay những ngày rong ruổi chạy theo lễ hội Melasti, thức đến tận đêm để tham dự diễu hành Ogoh Ogoh đêm trước đó cũng làm tiêu hao bao nhiêu là sức lực của các bạn rồi. Hãy coi như đây là một ngày để phục hồi và chuẩn bị cho những cuộc khám phá phần còn lại của vùng đất linh thiêng này trong những ngày tiếp theo.
- Bơi lội, và giải trí: Giá khách sạn ở Bali cũng đa dạng, nhưng nhìn chung không qua cao. Chỉ với 500.000VND/ đêm (22USD) là các bạn đã có thể check in ở một khách sạn khá ổn với hồ bơi. Nếu như những ngày khác, mãi mê đi chơi từ sáng đến chiều tối mà không có thời gian tận hưởng những dịch vụ của khách sạn, thì đây chính là cơ hội tốt nhất. Đúng không? Nhiều khách sạn còn có cả gói Spa, Yoga và trị liệu trong ngày này nữa với Full package với cả phòng khách sạn mà bọn mình thấy quảng cáo rất nhiều với giá khoảng 1.000.000IDR (Tầm 1.700.000VND hay 80USD) cho 2 người. Các bạn cứ ngâm cứu cho kỹ nhé!
- Đơn giản là làm những việc mình thích: các bạn có thể bơi, đọc sách, mang laptop theo để xem phim. Mình thấy có gia đình người Thái ngồi vẽ tranh cùng nhau, nhìn hạnh phúc mà ganh tị! Hoặc như bọn mình lang thang quanh khách sạn chụp ảnh và quay phim. Hoặc đơn giản là xuống lobby khách sạn trò chuyện với các bạn nước khác, tìm hiểu văn hóa và chia sẻ về nước mình. Bọn mình làm quen được một bạn người Áo cực kỳ hợp cạ nhé! Biết đâu Wanderful Dreamers sẽ đến Áo trong một ngày không xa thì sao, nhỉ? Hihi
Nói 24 tiếng vậy thôi chứ nhanh lắm các bạn ơi! Chớp mắt một cái là hết ngay thôi. Các bạn không cần phải vì nó mà ngại ngùng không đến với Bali vào dịp lễ này đâu! Nếu có thắc mắc gì thêm, cứ liên hệ bọn mình nhé!
